Bartosz Pietruszewski, obecnie absolwent psychologii w SWPS w Warszawie, zbadał problematykę zachowań ryzykownych, cech osobowości oraz satysfakcji z życia osób, które przeszły zabieg przeszczepu serca. W badaniu, które zrealizował pod naukowym okiem dr Anny Siwy-Hudowskiej z Katedry Psychologii Różnic Indywidualnych SWPS, w ramach swojej pracy magisterskiej, wzięło udział 60 osób w wieku 20-35 lat.
Zadowoleni z życia
Okazało się, że pacjenci, którzy przeszli transplantację serca, są równie zadowoleni ze swojego życia, jak osoby zdrowe. Dzieje się tak mimo konieczności częstych wizyt u lekarza, przeprowadzania badań kontrolnych, stałego przyjmowania leków immunosupresyjnych czy stosowania się do długiej listy zaleceń lekarskich, takich jak np. utrzymywanie wysokiego standardu higieny osobistej, stosowania odpowiedniej diety, unikania alkoholu czy ostrożności w kontakcie ze zwierzętami i roślinami ze względu na osłabienie odporności pacjentów.
Zmieniają osobowość
Co więcej, badanie wykazało, że tacy pacjenci, mimo młodego wieku, rzadziej podejmują zachowania ryzykowne niż osoby zdrowe – nie dążą do ryzykowania tylko po to, by doświadczyć przyjemności, nie naśladują innych, którzy ryzykują. Zdaniem dr Anny Siwy-Hudowskiej, jest to wynik zaskakujący na tle dostępnych badań naukowych nad zachowaniami osób w wieku do 35 lat, które pokazują, że młodzi ryzykują o wiele częściej niż osoby starsze i robią tak po to, by doświadczyć dreszczyku emocji. – Oznaczałoby to, że fakt przeszczepu serca, nazywany potocznie darem drugiego życia, może stanowić moment przewartościowania życia i zwiększać szacunek dla własnego zdrowia – twierdzi dr Siwy-Hudowska.
Okazało się także, że doświadczenie transplantacji serca może ingerować w strukturę osobowościową. Wyniki badania dowiodły bowiem, że pacjenci po przeszczepie są bardziej ugodowi i sumienni niż osoby zdrowe. – To ważny wynik pokazujący, że właśnie te cechy mogą mieć znaczenie dla dobrego przystosowania pacjentów po przeszczepach. Z kolei dobre przystosowanie, akceptacja choroby, dostosowanie się do zaleceń lekarzy mogą mieć znaczenie nie tylko dla samego stanu zdrowia, ale dla całościowej pozytywnej oceny satysfakcji z własnego życia – przekonuje dr Siwy-Hudowska i dodaje, że ten wniosek może być także sugestią dla lekarzy i psychologów pracujących z osobami po transplantacji serca, potwierdzając słuszność psychoedukacji pooperacyjnej.
– Pacjent po przeszczepie musi przeorganizować dotychczasowy sposób życia, jeśli chce zachować dobry stan zdrowia. Teoretycznie jest osobą zdrową, jednakże funkcjonuje jako osoba chora. Duża część społeczeństwa, która nie ma do czynienia z osobami po transplantacji, postrzega je, jako osoby chore. Badając jakość życia osób po transplantacji chciałem obalić ten mit i pokazać, że osoby po przeszczepie serca, tak samo jak osoby zdrowe, są zadowolone z życia, co zostało potwierdzone w badaniu – mówi autor badania, który planuje zająć się dalszymi badaniami nad osobami chorymi kardiologicznie w ramach pracy doktorskiej.
Dr Siwy-Hudowska podsumowuje: – Zrealizowany przez Bartosza Pietruszewskiego projekt naukowy jest przede wszystkim uzupełnieniem luki badawczej w zakresie badań psychologicznych nad pacjentami po przeszczepach serca. W Polsce takich badań właściwie nie ma.
W badaniu uczestniczyło łącznie 60 osób w wieku 20-35 lat, podzielonych na dwie grupy: 30 osób po transplantacji serca (w tym 16 kobiet i 14 mężczyzn) oraz 30 osób zdrowych (w tym 14 kobiet i 16 mężczyzn). Wszyscy badani wypełniali metryczkę demograficzną, określając w niej także swój stan zdrowia, a ponadto kwestionariusze samoopisowe: NEO-FFI, SSS-V, SWLS i TZR. Badanie zostało przeprowadzane w Instytucie Kardiologii w Warszawie oraz w domach prywatnych w 2011 r.
