Analiza jakościowa zjawisk i symptomów związanych z opętaniem

Nauka i badania

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

projekt naukowy

Analiza jakościowa zjawisk i symptomów związanych z opętaniem

Jednostka realizująca

Kwota dofinansowania382 620 PLN

Jednostka finansująca

Okres realizacji projektu: styczeń 2018 – styczeń 2021

Co dzieje się w przeżyciach osób opętanych, które zgłaszają się na egzorcyzmy? Jakie objawy kliniczne towarzyszą tym stanom? Jak radzą sobie z nietypowymi doświadczeniami? Badania prowadzone przez zespół dr. Igora Pietkiewicza mają przyczynić się do rozwoju wiedzy o zjawiskach i objawach towarzyszących opętaniu, sposobie ich przeżywania i interpretacji oraz strategiach podejmowanych w celu odzyskania poczucia kontroli nad własnym zachowaniem.

Opis projektu

Założenia

Zjawisko opętania odnosi się do zmiany zachowania i poczucia tożsamości, przypisywanej wpływom sił nadprzyrodzonych. Opętani poszukują zwykle pomocy księży w nadziei, że poddanie się egzorcyzmowi przywróci im poczucie kontroli nad ciałem, mową lub umysłem. W Polsce istnieją grupy chrześcijańskie oferujące indywidualne i zbiorowe praktyki egzorcyzmów.

Badania pokazują, że w historii życia opętanych występują często doświadczenia traumatyczne, np. nadużycia emocjonalne, fizyczne lub seksualne, chociaż osoby te rzadko łączą wydarzenia urazowe z opętaniem. Skupianie się na doświadczeniu opętania i egzorcyzmach może opóźnić leczenie, odwrócić uwagę od problemów w rodzinie oraz mieć potencjalnie re-traumatyzujący efekt w przypadku osób z historią nadużyć.

Cele

Chociaż opętanie cieszy się zainteresowaniem antropologów, to brakuje badań psychologicznych na tej grupie, pomimo faktu, że objawy z nim związane są opisywane w klasyfikacjach psychiatrycznych. W żadnym z dotychczasowych projektów nie poddano uczestników kompleksowej ocenie klinicznej umożliwiającej diagnozę i zrozumienie dynamiki objawów.

Głównym celem projektu jest analiza i usystematyzowany opis zjawisk i objawów towarzyszących opętaniu, porównanie różnych obrazów klinicznych z kryteriami diagnostycznymi różnych zaburzeń, analiza zmian świadomości i zachowania pod kątem pamięci, poczucia kontroli, towarzyszącego afektu oraz innych objawów istotnych klinicznie, jak również prześledzenie sposobów, w jakie badani nadają znaczenie swoim doznaniom i szukają pomocy.

Dzięki temu badaniu dowiemy się więcej o zjawiskach i objawach towarzyszących nagłym zmianom zachowania lub tożsamości, które interpretowane są w pewnych grupach religijnych jako efekt działania sił nadprzyrodzonych. Poznamy specyfikę przeżyć tych osób i strategie podejmowane w celu odzyskania poczucia kontroli nad własnym zachowaniem. Wnioski z badań pomogą lepiej identyfikować i różnicować objawy o znaczeniu klinicznym.

dr Igor Pietkiewicz, kierownik projektu

Metody badawcze

Badaniu poddani będą członkowie grup chrześcijańskich, którzy z powodu nagłych zmian zachowania i tożsamości korzystają z pomocy egzorcystów. Wezmą oni udział w wywiadzie pogłębionym, wywiadzie diagnostycznym i badaniu psychiatrycznym. Transkrypcje wywiadu pogłębionego zostaną poddane interpretacyjnej analizie fenomenologicznej. Jest to popularna w psychologii metodologia badań jakościowych, która skupia się na tym, jak jednostki doświadczają fenomenów i interpretują zjawiska będące przedmiotem analizy. Osobno przeprowadzona zostanie analiza obrazu klinicznego umożliwiająca dokonanie diagnozy różnicowej i opisu objawów w odniesieniu do teorii strukturalnej dysocjacji osobowości. W skład zespołu wejdą psycholodzy, psychoterapeuci i lekarz psychiatra, z bogatym doświadczeniem badawczym oraz klinicznym.

Zespół badawczy

Igor Pietkiewicz

kierownik projektu
psycholog i psychoterapeuta, kierownik Centrum Badań nad Traumą i Dysocjacją
biogram »

dr n. med.

Radosław Tomalski

wykonawca projektu
specjalista psychiatra, psychoterapeuta i superwizor Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.

Paweł Adamik OP

dominikanin, teolog, dyrektor Dominikańskiego Centrum Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach we Wrocławiu

mgr

Urszula Kłosińska

psycholog, bada funkcjonowanie psychiczne osób najstarszych oraz tworzone przez nich autonarracje

Jednostka kordynująca

Biuro Badań Naukowych

Dyrektor: Piotr Matejek
tel. 22 517 99 20, 22 517 99 21
e-mail: badania@swps.edu.pl
poniedziałek-piatek: 9.00-16.00

Lokalizacja

ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa
pokoje 408, 409, 410

Wyszukaj projekt badawczy

Jednostka pośrednicząca

Wydział

Dyscyplina

Prowadzący

Słowa kluczowe

Projekty badawczo-rozwojowe

Baza projektów naukowych 19-10-2019

Jak działa intuicja. Udział procesów poznawczych i afektywnych w intui…

Czy można zaufać intuicji? Na jakiej podstawie oceniamy inne osoby i grupy społeczne? Psycholog z Uniwersytetu SWPS wskaże mechanizmy oraz czynniki, które wpływają na kształtowanie się naszych opinii. projekt naukowy Jak działa...

Albiński, Rafał, dr
Bachmann, Klaus, prof. dr hab.
Basińska, Beata, dr
Białaszek, Wojciech, dr
Białobrzeska, Olga, mgr
Bielewska, Agnieszka, dr
Biskupski, Łukasz, mgr
Braniecka, Anna, dr
Brytek-Matera, Anna, dr hab.
Brzezicka, Aneta, dr
Buczny, Jacek, dr
Cantanero, Katarzyna, mgr
Charzyńska, Edyta, dr
Cieślak, Roman, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Cisłak, Aleksandra, dr
Czepczor-Bernat, Kamila, mgr
Cześnik, Mikołaj, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Filiciak, Mirosław, prof. dr hab.
Fuławka, Kamil
Galasiński, Dariusz, prof. dr hab.
Gąsiorowska, Agata, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Godzic, Wiesław, prof. dr dr hab.
Golec de Zavala, Agnieszka, dr hab.
Grabowska, Izabela, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Grunt-Mejer, Katarzyna, dr
Gruszczyńska, Ewa, dr
Gruszczyński, Włodzimierz, prof. dr hab.
Izdebski, Hubert, prof. dr hab.
Jabłońska, Magdalena, mgr
Jaskółowska. Aleksandra, mgr
Kabzińska, Joanna, dr
Kaim, Agnieszka, mgr
Kalinowska, Anna, mgr
Kirwil, Lucyna, dr
Koczanowicz, Dorota, dr
Koczanowicz, Leszek, prof. dr hab.
Koniak, Paweł, dr
Kornacka, Monika, dr
Kossakowska Marlena, dr
Krejtz, Izabela, dr hab, prof. Uniwersytetu SWPS
Lenda, Dominik
Mackiewicz, Robert, dr
Maj, Konrad, dr
Markowski, Radosław, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Niemyjska, Aleksandra, dr
Paulewicz Borysław, dr
Piechowiak, Marek, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Pietkiewicz, Igor, dr
Popławska-Boruc, Agnieszka, dr
Płońska, Dagmara, dr
Retowski, Sylwiusz, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Roczniewska, Marta, mgr
Rode, Danuta, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Rodziewicz, Agata, mgr
Rogala. Anna, dr
Rudzińska-Wojciechowska, Joanna, dr
Rulka, Marcin, dr
Samson, Katarzyna, dr
Sarzyńska, Justyna, dr
Sałustowicz, Piotr, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Sędek, Grzegorz, prof. dr hab.
Smoktunowicz, Ewelina, mgr
Sobczak, Pamela
Sobków, Agata, dr
Sokołowska, Joanna, dr hab.
Studzińska, Anna, mgr
Szczepanik, Joanna, dr
Szpaderski, Adam, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Tanaś, Łukasz, dr
Traczyk, Jakub, dr
Trzebiński, Jerzy, prof. dr hab.
Wasielewski, Jarosław
Wichary, Szymon, dr
Wieczorek-Taraday, Anna, mgr
Wójcik, Małgorzata, dr
Wojciszke, Bogdan, prof. dr hab.
Wrońska, Marta
Zajkowski, Wojciech
Zaleśkiewicz, Tomasz, prof. dr hab.
Zalewska, Anna, dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Żerkowska-Balas, Marta, dr
Zięba, Mariusz, dr
Ziółkowska, Justyna, dr
Łuszczyńska, Aleksandra, prof. dr hab.

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

Kampusy

Analiza jakościowa zjawisk i symptomów związanych z opętaniem

Opis projektu

Założenia

Cele

Metody badawcze

Zespół badawczy

Jednostka kordynująca

Biuro Badań Naukowych

Lokalizacja

Wyszukaj projekt badawczy

Projekty badawczo-rozwojowe

Szybkie linki

Centra, laboratoria, zespoły badawcze

WARSZAWA

WROCŁAW

POZNAŃ

SOPOT

KATOWICE

Jednostki wspierające naukę i badania

Czasopisma naukowe

Fundacje

Instytucje współpracujące

Popularyzacja nauki