Baza Filmów EmocjonalnychBadanie neuronalnego podłoża cech temperamentalnych z zastosowaniem wystandaryzowanych dynamicznych bodźców

Użycie w eksperymentach badawczych filmów, które charakteryzują się dynamiką może pełnić bardzo istotną funkcję w badaniach dotyczących m.in. przetwarzania informacji emocjonalnej, różnic indywidualnych, a nawet temperamentu. Ruchome bodźce emocjonalne pozwalają na wywołanie silniejszego pobudzenia, a dynamika obrazu wpływa na naturalistyczny odbiór bodźca i umożliwia znalezienie się w sytuacji, która bezpośrednio odnosi się do indywidualnego doświadczenia jednostki (Rottenberg i in., 2007).

Do tej pory stworzono zaledwie kilka baz tego typu, zbudowanych głównie z wyselekcjonowanych fragmentów filmów, które są powszechnie znane i komercyjne (np. baza The Emotional Movie Database EMDB, 2012) lub opierające się na dostępnych krótkometrażowych filmach z programów takich jak: Apple Quick Time HD Gallery oraz YouTube (Nishimoto S., i in., 2011).

Wyniki tych badań są bardzo obiecujące. Jednak należy zwrócić uwagę, że w przypadku stosowania bodźców statycznych dążyło się do stworzenia zupełnie nowych i wysoce wystandaryzowanych baz, czego nie można powiedzieć o wykorzystywanych do tej pory bodźcach ruchomych. Efekt znajomości filmów oraz aktorów ma duży wpływ na rzetelność wyników, ponieważ widz może mieć indywidualne doświadczenia i wspomnienia związane z prezentowaną sceną z filmu. Warto zauważyć, że bazy tego typu nie były do tej pory stosowane do badań nad temperamentem i różnicami indywidualnymi.

Głównym celem projektu jest stworzenie nowatorskiego i wystandaryzowanego narzędzia badawczego, jakim będzie baza filmów emocjonalnych, która poza swoim ogólnym zastosowaniem do badań nad przetwarzaniem informacji emocjonalnej, będzie wykorzystywana także do badań nad temperamentem oraz różnicami indywidualnymi, nie tylko z użyciem klasycznych metod badawczych.

W ramach proponowanego projektu stworzona zostanie nowa, wystandaryzowana baza niemych filmów emocjonalnych pod względem podstawowych kategorii emocji.

Baza filmów składać się będzie z 60 krótkometrażowych filmów (45 sekundowych), podzielonych na określone kategorie: pozytywne (20 filmów skupiających się na pozytywnych interakcjach międzyludzkich oraz na pozytywnej ekspozycji społecznej), negatywne (20 filmów skupiających się na negatywnych interakcjach międzyludzkich, a także lęku społecznym) oraz neutralne (20 filmów skupiających się na ekspozycji krajobrazów miejskich oraz na scenach neutralnych interakcji i braku wyraźnych ekspresji mimicznych).

W drugiej części projektu, która będzie opierać się na wykorzystaniu metody funkcjonalnego rezonansu magnetycznego, porównywane będą grupy kontrastowe różniące się poziomem reaktywności emocjonalnej - definiowanymi zgodnie z Regulacyjną Teorią Temperamentu (RTT, 1974). W analizach statystycznych zostaną zbudowane modele odpowiedzi hemodynamicznych (ang. hemodynamic response function) dla każdego filmu z uwzględnieniem wymiarów temperamentu oraz kategorii emocji na poziomie pojedynczej osoby oraz grupy. Ponadto zostaną opracowane mapy statystyczne lokalizacji aktywacji mózgu skorelowanych z przetwarzaniem materiału emocjonalnego z uwzględnieniem wymiarów temperamentu oraz kategorii emocji.

Proponowany projekt w wielu aspektach ma charakter nowatorski i posiada dwa podstawowe cele. Po pierwsze, zrealizowanie projektu umożliwi lepsze zrozumienie moderującej roli temperamentu w przetwarzaniu bodźców afektywnych w oparciu o zaawansowane techniki neuroobrazowania. Po drugie, z powodu braku odpowiedniego narzędzia badawczego, nięzbędne będzie w tym celu stworzenie i opracowanie nowej bazy filmów afektywnych, dostosowanych m.in. do badań neuroobrazowych, kontrolując zmienne związane z pojawieniem się bodźców społecznych.