Psychologiczne konsekwencje perspektywy sprawcy i biorcy

Nauka i badania

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

projekt naukowy

Perspektywa sprawcy i biorcy

konsekwencje psychologiczne

Jednostka realizująca

Kwota dofinansowania2 492 000 PLN

Jednostka finansująca

Okres realizacji projektu: 2012–2017

Większość interakcji społecznych polega na przyjmowaniu przez ich uczestników dwóch ról – sprawcy i biorcy. Zespół badawczy pod kierownictwem prof. Bogdana Wojciszke sprawdza, w jaki sposób przyjmowanie perspektywy sprawcy i biorcy wpływa na funkcjonowanie psychiczne i społeczne.

Różnice poznawcze i motywacyjne

Różnice poznawcze polegają na tym, że w perspektywie sprawcy rośnie rola sprawczych kategorii interpretacyjnych, a maleje rola kategorii wspólnotowych, zaś z punktu widzenia biorcy – odwrotnie.

Różnice motywacyjne polegają na tym, że w postrzeganiu sprawcy pojawia się ogólny syndrom ekspansji – rośnie tendencja do działania, traktowania przeszkód jako wyzwań, a nie zagrożeń, i upodobanie do wysoko wysiłkowych strategii życiowych (wydatkowanie intensywnego wysiłku w nadziei na duże zyski). Natomiast w perspektywie biorcy pojawia się ogólny syndrom rezygnacji i wycofania, rośnie też upodobanie do niskowysiłkowych strategii postępowania (mały wysiłek za cenę pogodzenia się z małymi zyskami).

Różnice w funkcjonowaniu społecznym polegają na tym, że w perspektywie sprawcy pojawia się syndrom ekspansji społecznej – wzrost skłonności do wpływania na innych, do ich reprezentowania i ochrony, ale także instrumentalnego traktowania oraz tendencja do legitymizacji społecznego status quo. Natomiast w perspektywie biorcy pojawia się jego przeciwieństwo, czyli syndrom rezygnacji społecznej.

Zawsze fascynowała mnie wieloznaczność ludzkich zachowań – gdzie jedna osoba widzi życzliwość, druga widzi złośliwość. Ludzie patrzą na to samo, a widzą coś zupełnie innego i odmiennie działają. W projekcie sprawdzamy, w jakim stopniu zależy to od tego, czy patrzy się na świat z perspektywy sprawcy czy biorcy tego, co się dzieje.

prof. dr hab. Bogdan Wojciszke

Zespół badawczy

prof. dr hab.

Bogdan Wojciszke

kierownik zespołu
psycholog, ekspert z zakresu dynamiki związków uczuciowych i psychologii władzy
BIOGRAM »

Wiesław Baryła

główny wykonawca
psycholog społeczny

Michał Parzuchowski

główny wykonawca
psycholog społeczny, ekspert z zakresu embodimentu
BIOGRAM »

mgr

Olga Białobrzeska

główny wykonawca
psycholog społeczny

mgr

Konrad Bocian

główny wykonawca
psycholog społeczny

mgr

Aleksandra Szymków-Sudziarska

główny wykonawca
psycholog organizacji i zarządzania

Natalia Frankowska

główny wykonawca
psycholog organizacji i zarządzania

Publikacje

Abele, A. E., Wojciszke, B. (2013). Communal and Agentic Content in Social Cognition: A Dual Perspective Model. Under review.
Abele, A. E., Bruckmuller, S., Wojciszke, B. (2013). You’re so kind – and I am Smart: Actor – Observer Differences in the Interpretation of On-going Behavior. Under review.
Szymkow, A., Parzuchowski, M., Chandler, J., IJzerman, H., Wojciszke, B. (2013). Warmer hearts, warmer rooms: Focusing on communal traits increases estimates of ambient temperature. Social Psychology, 44, s. 167-176.
Wojciszke, B., Bialobrzeska, O. (2013). Agency versus Communion as Predictors of Self-esteem: Searching for the Role of Culture and Self-construal. Under review.

Wyszukaj projekt badawczy

Projekty - Instytucja finansująca

Projekty - Jednostka organizacyjna

Projekty - Dyscyplina

Projekty - Kierownik

Projekty - Słowa kluczowe

Projekty badawczo-rozwojowe

Baza projektów naukowych 01-12-2019

Milamind – Neurouważność

Współczesny rynek pracy stawia przed pracownikami i kadrą zarządzającą wysokie wymagania. Dotyczą one nie tylko kompetencji twardych, które zdobywamy zazwyczaj w trakcie formalnej edukacji, ale przede wszystkim takich umiejętności, jak...

Albiński Rafał
Bachmann Klaus
Basińska Beata
Białaszek Wojciech
Białobrzeska Olga
Bielewska Agnieszka
Biskupski Łukasz
Braniecka Anna
Brytek-Matera Anna
Brzezicka Aneta
Buczny Jacek
Byrka Katarzyna
Cantanero Katarzyna
Charzyńska Edyta
Cieślak Roman
Cisłak Aleksandra
Czepczor-Bernat Kamila
Cześnik Mikołaj
Filiciak Mirosław
Fuławka Kamil
Galasiński Dariusz
Gąsiorowska Agata
Ger Ewa
Godzic Wiesław
Golec de Zavala Agnieszka
Grabowska Izabela
Grunt-Mejer Katarzyna
Gruszczyńska Ewa
Gruszczyński Włodzimierz
Izdebski Hubert
Jabłońska Magdalena
Jaskółowska Aleksandra
Kabzińska Joanna
Kaim Agnieszka
Kalinowska Anna
Kirwil Lucyna
Koczanowicz Dorota
Koczanowicz Leszek
Koniak Paweł
Kornacka Monika
Kossakowska Marlena
Krejtz Izabela
Kwaśnicka Dominika
Lenda Dominik
Mackiewicz Robert
Maj Konrad
Markowski Radosław
Marszał-Wiśniewska Magdalena
Michałowski Jarosław
Niemyjska Aleksandra
Paulewicz Borysław
Piechowiak Marek
Pietkiewicz Igor
Popławska-Boruc Agnieszka
Płońska Dagmara
Retowski Sylwiusz
Roczniewska Marta
Rode Danuta
Rodziewicz Agata
Rogala Anna
Rudzińska-Wojciechowska Joanna
Rulka Marcin
Samson Katarzyna
Sarzyńska Justyna
Sałustowicz Piotr
Sędek Grzegorz
Smoktunowicz Ewelina
Sobczak Pamela
Sobków Agata
Sokołowska Joanna
Stanley Benjamin
Studzińska Anna
Szczepanik Joanna
Szpaderski Adam
Tanaś Łukasz
Traczyk Jakub
Trzebiński Jerzy
Wasielewski Jarosław
Wichary, Szymon, dr
Wieczorek-Taraday Anna
Wójcik Małgorzata
Wojciszke Bogdan
Wrońska Marta
Zajkowski Wojciech
Zaleśkiewicz Tomasz
Zalewska Anna
Żerkowska-Balas Marta
Zięba Mariusz
Ziółkowska Justyna
Łuszczyńska Aleksandra
Pawłowska Izabela
Jacoby Marcin
Zalewski Bartosz

Uniwersytet SWPS w mediach społecznościowych

Kampusy

Perspektywa sprawcy i biorcy

konsekwencje psychologiczne

Różnice poznawcze i motywacyjne

Zespół badawczy

Publikacje

Wyszukaj projekt badawczy

Projekty badawczo-rozwojowe