Profesor Andrzej Leder bohaterem filozofii w „Głosach Humanistyki”
Profesor Andrzej Leder: „Społeczeństwo, w którym żyjemy, jest społeczeństwem zaprojektowanym przez myślicieli i rządzą nim idee. Dotyczy to każdego społeczeństwa nowożytnego”.
Zapraszamy do wysłuchania kolejnego odcinka podcastu z serii „Głosy Humanistyki” z udziałem profesora!
Filozof w drużynie superbohaterów
Przed nami już trzeci odcinek podcastu poświęconego bohaterom humanistyki. Kontynuujemy podróż, a kolejnym miejscem poszukiwań staje się Warszawa. Na obrzeżach stolicy mieszka bowiem profesor IFiS PAN, filozof i psychoterapeuta – Andrzej Leder.
Kiedy przekroczyliśmy próg, profesor zaprosił nas do kuchennego stołu i zaoferował każdemu szklankę wody (wedle upodobań – gazowaną bądź nie). Odsuwając na bok stos książek, które pokrywały drewniany blat, przystąpiliśmy do fascynującej rozmowy o ludziach, nauce i roli humanistyki w społeczeństwie.
Czy prof. Andrzej Leder jest superbohaterem, którego szukamy?
Głos filozofii
Andrzej Leder jest profesorem nadzwyczajnym Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Na co dzień praktykuje psychoterapię w nurcie psychoanalitycznym. Naukowo zajmuje się filozofią kultury i polityki. Ukończył Akademię Medyczną w Warszawie, gdzie specjalizował się z psychoterapii, natomiast specjalizację z filozofii uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim. Doktoryzował się pod kierunkiem prof. Józefa Niżnika w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, gdzie uzyskał również habilitację. Wykładał m.in w interdyscyplinarnej instytucji kultury Biennale Warszawa. Jest członkiem Zespołu Pomocy Psychoterapeutycznej, współpracownikiem zespołu Znaczenia.Psychoterapia oraz współzałożycielem Ośrodka Myśli Psychoanalitycznej przy IFiS PAN.
Jeżeli zaczynamy ekonomizować całe nasze myślenie, to ogromna część świata zaczyna nam uciekać z pola widzenia i popełniamy błędy, których efekty są obecnie uderzające.
Profesor Leder publikuje po polsku, angielsku, niemiecku i francusku. Za dzieło „Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej” (Krytyka Polityczna, 2014) został w 2015 r. nominowany do wielu nagród: Nagrody Literackiej Nike, Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego, Nagrody im. Jana Długosza oraz Nagrody im. Jerzego Giedroycia. W 2024 r. uzyskał nominację do Nagrody im. Marcina Króla za książkę „Ekonomia to stan umysłu” (Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2023).
Do najważniejszych pozycji profesora należą również:
- „Rysa na tafli” (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016)
- „Nauka Freuda w epoce Sein und Zeit” (Aletheia, 2007)
- „Nieświadomość jako pustka” (Wydawnictwo IFiS PAN, 2001)
- „Przemiana mitów, czyli życie w epoce schyłku” (Open, 1997)
- „Przemiana mitów druga. Wojna o obrazy, dwa zbiory esejów” (Open, 2004)
Prywatnie profesor Andrzej Leder jest mężem, ojcem córki oraz przyjacielem psa i kota. W wolnym czasie zajmuje się myśleniem, ogrodem i gotowaniem.
Czy społeczeństwo może istnieć bez pracy humanistów?
Z trzeciego odcinka „Głosów Humanistyki” dowiemy się, co łączy psychoanalizę i ekonomię. Profesor Andrzej Leder opowie, jak przebiegał proces powstawania jego najnowszej książki, dzieląc się ze słuchaczami wątpliwościami, które towarzyszyły mu przy pracy. Wspomni także o swoim najpopularniejszym dziele, próbując zrozumieć przyczynę jego sukcesu. Opowie, jak radzi sobie z ciężarem własnych odkryć, i wyjaśni, na czym polegają jego „radykalna nadzieja” i „apokaliptyczny optymizm”.
Zespół „Głosów Humanistyki” zapytał także o poniższe kwestie:
- Czy nasze społeczeństwo jest zaprojektowane?
- Jak skutecznie trafiać do Polaków?
- Czy świat potrzebuje humanistów?
- Jakie są skutki ekonomizacji myślenia?
- Czy humanista może wyłączyć myślenie?
- Co dobrego jest w wojnie?
- Jak radzić sobie z ogromną bibliografią?
- Czy można łączyć paradygmaty?
Profesor Leder nie tylko analizuje idee formujące naszą rzeczywistość, lecz także angażuje się w rozmaite dziedziny, od ekonomii po psychoterapię. Jego publikacje naukowe stawiają pytania o istotę społeczeństwa, rolę humanistów i o to, jak kształtujemy swoją codzienność. Rozmowa z profesorem Andrzejem Lederem pozostawi nas z niejedną refleksją na temat otaczającego nas świata i nas samych.
Mam niezwykłe szczęście, że moim zawodem i tym, za co społeczeństwo mnie wynagradza, stało się to, co jest dla mnie czymś w rodzaju oddychania – myślenie.
Zapraszamy do śledzenia projektu i wspólnego odkrywania kolejnych superbohaterów humanistyki: