Szkoła Letnia w Bośni i Hercegowinie dla studentów prawa USWPS
W lipcu grupa studentek i studentów prawa z Wydziału Psychologii i Prawa w Poznaniu USWPS uczestniczyła w Szkole Letniej w Bośni i Hercegowinie. Podczas wyjazdu zgłębiali temat wojny w byłej Jugosławii w kontekście międzynardowego prawa humanitarnego.
Nasi studenci i studentki poznali prawo w działaniu
W dniach 12–19 lipca 2024 r. odbyła się pierwsza edycja Szkoły Letniej Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych – nietypowy sposób realizacji fakultetu przewidzianego w programie studiów. Szkoła została zorganizowana wokół koncepcji law in action, zakładającej, że w nauczaniu i badaniach – niezależnie od tego, jak bardzo interesuje nas teoria prawa – kluczowe jest pytanie, jak prawo wpływa na życie ludzi.
Konflikt w Jugosławii w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego
Tematem przewodnim Szkoły Letniej była wojna w Bośni i Hercegowinie w latach 1992–1995. Analizując bogate orzecznictwo Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii (MTKJ), studentki i studenci USWPS poznali kontekst stosowania międzynarodowego prawa humanitarnego.
W trakcie wyjazdu szczegółowo omówiono:
- ius ad bellum (łac. „prawo do wojny”), czyli legalność użycia siły;
- ius in bello (łac. „prawo podczas wojny”), czyli zasady humanitarne stosowane w trakcie konfliktu zbrojnego;
- podobieństwa i różnice pomiędzy międzynarodowym prawem humanitarnym (MPH) a reżimem praw człowieka;
- metody odróżniania konfliktu międzynarodowego od niemiędzynarodowego;
- status i rolę NATO oraz sił pokojowych ONZ;
- działania związane z peacebuildingiem.
Wykład specjalistki w dziedzinie praw człowieka
Nasi studenci i studentki gościli na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Sarajewie, gdzie wysłuchali wykładu dr Ehlimany Memisevic „Justice undone: prosecution of wartime mass rape and sexual violence in Bosnia and Herzegovina 1992-1995”. Dr Memisevic opowiedziała o tym, w jaki sposób przemoc seksualna stanowiła narzędzie machiny wojennej w latach 1992–1995.
Lekcje muzealne i rozmowy z mieszkańcami Sarajewa
Następnie grupa udała się na lekcje do Muzeum Zbrodni Przeciwko Ludzkości i Ludobójstwa oraz Muzeum Oblężenia Sarajewa. Studentki i studenci mieli okazję porozmawiać z osobami, które doświadczyły konfliktu zbrojnego, oraz zorientować się, jak wpłynął na współczesne pokolenie mieszkańców Bośni i Hercegowiny. Podczas zajęć nie zabrakło odniesień do dzisiejszej wojny w Ukrainie.
Referaty i dyskusje
Część zagadnień opracowali sami studenci. W referatach opartych na studiach przypadków omówili:
- status kombatanta;
- ochronę jeńców wojennych, personelu medycznego, ludności cywilnej i obiektów cywilnych;
- zasady proporcjonalności i konieczności wojskowej.
Zajęcia były prowadzone w całości po angielsku. Po każdej prezentacji odbywało się krótkie podsumowanie, a po nim dyskusja grupowa.
Atrakcje turystyczne oraz zasłużony odpoczynek
Podczas wyjazdu adepci prawa z Uniwersytetu SWPS odwiedzili nie tylko Sarajewo, lecz także najpiękniejsze miasta Bośni i Hercegowiny: Mostar oraz Neum.
Pomysłodawcą inicjatywy był dr Tomasz Lewandowski
Doktor Lewandowski sprawował nadzór merytoryczny nad programem Szkoły Letniej i prowadził zajęcia na wyjeździe.
Prawa międzynarodowego uczyłem się głównie na podstawie law in action. Pozwala to zrozumieć nie tylko, na czym polegają jego mocne i słabe strony, ale także jak oddziałuje na ludzi. Chciałem, by studenci mogli to również dostrzec. Cel ten uważam za osiągnięty. Świadczą o tym długie dyskusje, pytania studentów o region, rolę poszczególnych państw, życie ludności przed i po konflikcie, ale również… łzy – zwłaszcza w trakcie lekcji w sarajewskich muzeach. Takiego efektu nie uda się osiągnąć w sali. Studenci zapamiętają te lekcje do końca życia. Dla mnie jest to też motywacja do pracy nad kolejną edycją Szkoły, być może gdzieś na Kaukazie.
Na co dzień dr Tomasz Lewandowski wykłada prawo międzynarodowe publiczne na Wydziale Psychologii i Prawa w Poznaniu Uniwersytetu SWPS. Naukowo zajmuje się międzynarodowym prawem humanitarnym konfliktów zbrojnych oraz filozofią prawa międzynarodowego.
Studiuj prawo na USWPS i zmieniaj świat!
W Polsce uczy się prawa w ten sam sposób od dziesiątków lat – rzetelnie, ale nieskutecznie. Absolwentki i absolwenci studiów prawniczych nie są przygotowani do zawodu, brakuje im praktycznej wiedzy i umiejętności. Znają przepisy, ale nie mają odpowiedniego warsztatu. Na Uniwersytecie SWPS jest inaczej!
Nasze studia uczą analitycznego i strategicznego myślenia prawniczego. Nie wymagamy zapamiętywania przepisów, lecz ich właściwej interpretacji. Z nami nauczysz się sprawnie korzystać z baz aktów prawnych i przećwiczysz do perfekcji prowadzenie argumentacji prawniczej.
Prawo możesz studiować w Warszawie, Poznaniu lub Wrocławiu.