Za nami V Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego. Zobacz relację z wydarzenia!
W dniach 11-13 września 2025 r. na Uniwersytecie SWPS oraz w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego odbył się V Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego zatytułowany „Kulturoznawstwo wobec polikryzysu. Diagnoza, sprawczość, nadzieja”. W konferencji wzięło udział około 100 osób, w tym zarówno osoby zajmujące się badaniami, dydaktyką, jak osoby studiujące i doktoranckie.
Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (PTK) to najważniejsze wydarzenie integrujące polskie środowisko kulturoznawcze. Piątą edycję otworzył niezwykle ożywczy, lecz także prowokujący wykład Cassie Thornton, artystki, badaczki i aktywistki od lat zajmującej się kryzysem opieki i opracowywaniem dobrych praktyk, ale też budowaniem infrastruktur społecznego zaufania i dobrej komunikacji, jak będący bohaterem jej ostatniej książki projekt Hologram. W swoim wykładzie Thornton przedstawiła projekt medycyny społecznej opartej na ucieleśnieniu i relacyjności.
Następnie obradowano w dwóch (do przerwy obiadowej) a następnie w trzech równoległych panelach: Między humanistyką krytyczną a populizmem – metody i strategie (moderacja – prof. Krzysztof Moraczewski); Aktywizm danych i kompetencje cyfrowe w badaniach kultury (moderacja – dr Kuba Piwowar); Czy poza państwem możliwa jest autonomia? (moderacja – prof. Ewa Majewska i prof. Tomasz Majewski); Kulturoznawstwo gospodarcze (moderacja – prof. Michał Michalski); Nomadzi i turyści – wędrujące narracje wizualne wobec kryzysów (moderacja – prof. Wojciech Sternak).
Na zakończenie pierwszego dnia obrad odbył się panel dyskusyjny Instytucje, kryzys, troska o dobro wspólne (moderacja – dr Katarzyna Bojarska) z udziałem dr Joanny Orlik (Narodowe Centrum Kultury), Anny Łazar (Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie) oraz dr. Mikołaja Iwańskiego (Akademia Sztuk w Szczecinie i Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej), w której dyskutowano o kryzysie instytucji sztuki i kultury, sposobach na wychodzenie z kryzysu i współpracę międzyśrodowiskową.
Drugiego dnia obrady kontynuowano w siedzibie Instytutu Kultury Polskiej na kampusie głównym Uniwersytetu Warszawskiego. Tam dyskusje toczyły się w następujących ścieżkach tematycznych: Kulturoznawstwo środowiskowo odpowiedzialne (moderacja – prof. Marianna Michałowska); Animacja kulturowa jako odpowiedź na polikryzys? (Moderacja – dr Mateusz Nowacki, dr Jakub Walczyk); Kulturoznawstwo obliczeniowe: cele – metody – praktyka (Moderacja – prof. Andrzej Radomski); Kulturoznawstwo wobec kulturowych źródeł polikryzysu (Moderacja – prof. Jacek Schindler); Pamięć w kryzysie – tożsamość w rekonstrukcji (Moderacja – dr Elżbieta Binczycka-Gacek); Kulturoznawstwo jako dizajn – w stronę „small dates" (Moderacja – dr Janusz Bohdziewicz) oraz Kulturoznawstwo w plantacjocenie (Moderacja – dr Gabriela Jarzębowska-Lipińska). Wielowymiarowe dyskusje toczono nie tylko w sala wykładowych, lecz także podczas wieczornej sesji networkingowej, na której ogłoszono i uczczono nowe władze Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.
Ostatni dzień obrad, który odbył się ponownie w murach Uniwersytetu SWPS, został zainicjowany przez wykład prof. Jeremiego Szaniawskiego z University of Massachusetts Amherst, będący jednocześnie hołdem dla mistrza Fredrica Jamesona, zmarłego w 2024 r. wielkiego krytyka marksistowskiego. Poznaliśmy ewolucję poglądów autora książki „Postmodernizm, czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu”, a także wiele anegdot z lat przyjaźni obu badaczy. Następnie obrady toczyły się w dwóch blokach zatytułowanych Historie i archeologie przyszłości (Moderacja – prof. Krzysztof Abriszewski, prof. Katarzyna Majbroda, prof. Andrzej W. Nowak) oraz Kryzys – klimat – komunikacja: motywacyjna moc sztuki (Moderacja – prof. Dorota Koczanowicz).
Zjazd zamknął poruszający wykład prof. Zuzanny Grębeckiej zatytułowany „W budowie i w likwidacji. Niezrealizowany projekt elektrowni jądrowej »Żarnowiec« w ujęciu antropologicznym”, który dotykał trudnych kwestii kryzysów samych badaczek i możliwych form akademickiej solidarności.
Kolejny, szósty Zjazd Towarzystwa, ma odbyć się w Lublinie, w murach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, w 2030 r.
Zobacz inne aktualności
